07.12.2021r.
ORGANIZACJA EGZAMINÓW CZELADNICZYCH W 2022 r.
Działania w ramach przygotowania i przeprowadzenia w 2022 r.
egzaminu czeladniczego dla młodocianych pracowników zatrudnionych
w celu przygotowania zawodowego u rzemieślników
będących uczniami szkół branżowych I stopnia
Przygotowanie do organizacji w 2022 egzaminów czeladniczych młodocianych pracowników - uczniów 3 klas szkół branżowych I stopnia (art. 44 q ustawy o systemie oświaty):
Od 2022 r. obowiązują przepisy art. 44q ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2020r. poz. 1327 ze zm.) - warunkujące ukończenie szkoły m.in. branżowej I stopnia nie tylko od uzyskania przez ucznia pozytywnych ocen klasyfikacyjnych, ale także od przystąpienia do egzaminu czeladniczego, jeśli uczeń jest młodocianym pracownikiem zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy rzemieślnika. W przypadku nie przystąpienia do egzaminu uczeń powtarza ostatnią klasę swojej szkoły.
W tym kontekście prawnym od 2022 r. izby rzemieślnicze muszą organizować i ustalać terminy egzaminów czeladniczych w takim czasie, aby uczniowie szkół branżowych I stopnia mogli przystąpić do egzaminu czeladniczego przed 15 czerwca, bowiem posiedzenia rad pedagogicznych klasyfikacyjnych odbywają się zwykle w przedziale czasowym od 15 do 20 czerwca.
Zgodnie z § 11 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania [Dz. U. z 2019 poz.2010] -wiedza i umiejętności nabyte przez młodocianego podczas nauki zawodu sprawdzane są w trakcie egzaminu. Młodociany pracownik zatrudniony u pracodawcy będącego rzemieślnikiem zdaje egzamin kwalifikacyjny na tytuł czeladnika przeprowadzany przez komisję egzaminacyjną izb rzemieślniczych, zgodnie z przepisami w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych
Egzamin czeladniczy jest procesem związanym z procedurami sprawdzania wiedzy i umiejętności młodocianego, które szczegółowo są opisane w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz. U z 2017, poz. 89 ze zm.).
Młodociany
pracownik w trakcie zdawania egzaminu czeladniczego przystępuje
do dwóch etapów egzaminu czeladniczego:
etap praktyczny
etap teoretyczny
które
z reguły odbywają się w różnym czasie i w różnych miejscach z
uwagi na konieczność zabezpieczenia właściwych warunków zdawania
2 etapów egzaminu. Jednocześnie przepisy umożliwiają rozpoczęcie
zdawania egzaminu czeladniczego od przystąpienia do etapu
praktycznego lub etapu teoretycznego. Z reguły egzaminy takie
rozpoczynają się przystąpieniem
do etapu praktycznego, stanowiącego jeden z elementów „egzaminu
czeladniczego”.
NOWE WNIOSKI O DOPUSZCZENIE DO EGZAMINU CZELADNICZEGO
Przygotowano
do stosowania przez izby 2
nowe wzory wniosków o
dopuszczenie do egzaminu czeladniczego (nowy odrębny dla
uczniów-młodocianych pracowników, oraz drugi dla pozostałych
kandydatów na egzamin czeladniczy). Dopuszcza się również
możliwość stosowania jednego wniosku na egzamin czeladniczy
zawierającego treści z obu wniosków.
ZŁĄCZNIK NR 1
ZAŁĄCZNIK NR 2
WNIOSKI DO POBRANIA W ZAKŁADCE WIĘCEJ - " PLIKI DO POBRANIA"
TERMINY ZŁOŻENIA wniosku do egzaminu czeladniczego:
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych
[Dz. U z 2017, poz. 89 z póżn.zm.]- § 8 ust. 4 i ust. 4a :
Młodociany pracownik, który ukończył naukę zawodu u rzemieślnika oraz dokształcanie teoretyczne w szkole lub w formach pozaszkolnych - składa wniosek o dopuszczenie do egzaminu czeladniczego nie później niż trzy miesiące przed terminem zakończenia nauki zawodu u rzemieślnika.
Młodociany pracownik, który jest zatrudniony w celu nauki zawodu u rzemieślnika i jest uczniem klasy III branżowej szkoły I - składa wniosek o dopuszczenie do egzaminu czeladniczego nie później niż trzy miesiące przed terminem zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych w branżowej szkole I stopnia, określonym w przepisach w sprawie organizacji roku szkolnego.
PROPONOWANE DZIAŁANIA:
|
15-20 czerwca 2022 r.
|
W tym terminie (utarta praktyka) odbywają się posiedzenia rad pedagogicznych tzw. klasyfikacyjnych i do tego czasu uczniowie-młodociani pracownicy muszą wykazać, że przystąpili do egzaminu czeladniczego ( I lub II etap) (rady
klasyfikacyjne muszą odbyć się najpóźniej do końca roku
szkolnego tj. do 31 sierpnia)
|
|
do 1 marca 2022 r. |
Młodociani
pracownicy zatrudnieni u rzemieślników i będący uczniami klas
III branżowych szkół I stopnia muszą, we właściwej izbie
rzemieślniczej, złożyć wnioski o dopuszczenie do egzaminu
czeladniczego, aby przystąpić do egzaminu przed 15 czerwca
|
|
w terminie do 15 stycznia 2022 r. |
Cechy w ramach sprawowanego (z upoważnienia izb rzemieślniczych) nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych pracowników, przekażą do właściwych izb rzemieślniczych informacje nt.: liczby oraz danych dotyczących młodocianych pracowników-uczniów klas III szkół branżowych I stopnia, którzy złożą wnioski o dopuszczenie do egzaminów czeladniczych, które rozpoczną się w okresie od 10 marca do 10 czerwca 2022 r., zawodów, w których realizują naukę, nazwy szkół branżowych I st., do których uczęszczają młodociani, terminów turnusów dokształcających realizowanych dla w/w młodocianych pracowników w klasach wielozawodowych. Ustalenia te powinny być dokonane we współpracy ze szkołami, tak aby znaleźli się na nich również uczniowie, którzy nie mieli umów zawartych poprzez Cech (pomimo, że powinni). |
|
w okresie od 15 stycznia 2022 r. do 1 marca 2022 r. |
Cechy w ramach sprawowanego (z upoważnienia izb rzemieślniczych) nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych pracowników udzielą pomocy młodocianym pracownikom w zakresie sporządzenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu czeladniczego [według nowego wzoru zawierającego podpis dyrektora szkoły oraz pieczątkę z adresem szkoły gdzie dokształca się młodociany]. Wniosek wraz z załącznikami powinien trafić do izby najpóźniej do końca lutego. Należy wziąć pod uwagę, że ten termin przypada na okres ferii zimowych (corocznie ustalane). W roku szkolnym 2021/2022 MEiN przywrócił terminy ferii zimowych z podziałem na województwa:
|
|
Harmonogram terminów egzaminów rozpoczynających się w okresie: od 10 marca do 10 czerwca 2022 r. |
Izby rzemieślnicze przygotowują harmonogram egzaminów czeladniczych, uwzględniając w pierwszej kolejności młodocianych pracowników od rzemieślników, którzy są uczniami szkoły branżowej I stopnia, planując terminy etapu praktycznego i terminu etapu teoretycznego w taki sposób, aby przystąpienie do egzaminu czeladniczego nastąpiło nie później niż do 10 czerwca 2022 r.
|
|
Wystawienie zaświadczenia o przystąpieniu do egzaminu czeladniczego Dostarczenie do szkół nie później niż 14 czerwca |
Izba rzemieślnicza na podstawie dokumentacji sporządzonej przez komisje egzaminacyjne wystawia pracownikom młodocianym - uczniom klasy III branżowej szkoły I stopnia zaświadczenia o przystąpieniu do egzaminu czeladniczego (wzór ustalony przez ZRP). Zaświadczenie należy dostarczyć do szkół nie później niż 14 czerwca 2022 r. W dokumentacji przebiegu egzaminu czeladniczego izba odnotowuje fakt wystawienia zaświadczenia oraz pokwitowanie odebrania bądź nadania przesyłki. Załącznik nr 3 Wzór zaświadczenia
|
|
Nauka zawodu młodocianego pracownika zorganizowana na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego |
Nauka zawodu trwa nie dłużej niż 36 miesięcy, chyba że z uzasadnionych przyczyn została skrócona lub przedłużona. W przypadku młodocianych dokształcających się w szkołach branżowych I stopnia w umowach o pracę w celu przygotowania zawodowego okres nauki zawodu ustalany jest od 1 września pierwszego roku nauki do 31 sierpnia w trzecim roku nauki zawodu. Wiedza
i umiejętności nabyte przez młodocianego podczas nauki zawodu
są sprawdzane w trakcie egzaminu czeladniczego (§
11. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. Przystąpienie do egzaminu czeladniczego nie oznacza zakończenia nauki zawodu, bowiem trwa ona do daty wynikającej z umowy o pracę. Młodociani pracownicy, którzy przystępują do egzaminu czeladniczego w trakcie nauki w III klasie szkoły branżowej I stopnia, otrzymują świadectwa czeladnicze z datą 31 sierpnia, tj. zgodną z ustalonym okresem nauki zawodu.
|
Niezbędne działania związane z upowszechnianiem informacji i wdrażania zmian nt. zasad organizacji egzaminu czeladniczego dla uczniów ostatnich klas szkół branżowych I stopnia oraz przyjętych w rzemiośle procedur:
izby rzemieślnicze przekazują informacje i zobowiązują wszystkie zrzeszone cechy rzemiosł (np. w formie uchwał zarządów izb), które z upoważnienia izby sprawują nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych pracowników do stosowania nowych zasad organizacji egzaminu czeladniczego dla uczniów ostatnich klas szkół branżowych I stopnia,
izby rzemieślnicze przekazują informacje o przyjętych zasadach członkom komisji egzaminacyjnych,
cechy informują o przyjętych zasadach pracodawców rzemieślników zatrudniających młodocianych pracowników w celu przygotowania zawodowego,
cechy informują o przyjętych zasadach dyrektorów i opiekunów klas w szkołach branżowych I stopnia, w których młodociani pracownicy realizują obowiązek dokształcania teoretycznego,
izby rzemieślnicze przekazują stosowne informacje do wójtów (burmistrzów, prezydentów miasta) odpowiedzialnych za wypłatę dofinansowania kosztów kształcenia,
ZRP informuje resort Edukacji oraz Komendę Główną OHP,
wszystkie organizacje zamieszczają szczegółowe informacje na temat nowego sposobu organizacji egzaminu czeladniczego na stronach internetowych.
Przedstawione w opracowaniu procedury oraz wzorcowe FORMULARZE WNIOSKÓW I ZAŚWIADCZENIA i terminy są efektem, przeprowadzonych przez Związek Rzemiosła Polskiego, konsultacji z ekspertami z izb rzemieślniczych. Ostatecznie uzyskały one akceptacje po spotkaniu służb oświatowych izb rzemieślniczych, które odbyło się w dniu 13 października 2021 r. W ramach programu dokonano prezentacji proponowanych rozwiązań oraz wzorów formularzy i w efekcie rzeczowej dyskusji przedstawicieli izb rzemieślniczych, w opracowaniu wprowadzono niezbędne uzupełnienia i dopasowano do oczekiwań izb rzemieślniczych.
Przyjęcie wypracowanego harmonogramu oraz sposobu przygotowania i organizacji w 2022 r. egzaminów czeladniczych dla uczniów szkół branżowych I stopnia w trybie Uchwały Zarządu Związku Rzemiosła Polskiego ma na celu nadanie istotne rangi problemowi nowej organizacji egzaminów czeladniczych oraz ułatwienie izbom rzemieślniczym przygotowanie tego procesu w terminach związanych z terminami wystawiania uczniom ocen klasyfikacyjnych
Przygotowano
Zespół Oświaty Zawodowej
i Problematyki Społecznej
/ - /Jolanta Kosakowska
Warszawa, październik 2021 roku